(A20 / Mesko) ORZ-6

ORZ-6 - równolegle z ORZ-6 najbardziej popularna oprawa PRL. Produkowana była początkowo w zakładach A-20 w Kożuchowie, później jednak (1965-66 r.) ich wyrób został przeniesiony do zakładów Mesko w Skarżysku-Kamiennej. Przeznaczona była do oświetlania ulic i innych terenów otwartych, jednak często można było je spotkać w pomieszczeniach zamkniętych tj. np. hale przemysłowe/użytku publicznego. Oprawa jest typu otwartego, przeznaczona na lampę rtęciową 400W.

Oprawy produkowano od połowy lat 60, do początku lat 90.

Budowa i zmiany konstrukcyjne na przestrzeni lat:

Z racji długiego czasu produkcji, występowało wiele wariantów konstrukcyjnych, przy czym wiele z nich było trudno zauważalne. W pierwszych wersjach korpus oprawy wykonany był z blachy stalowej cynkowanej ogniowo a tabliczka była nitowana w czterech miejscach. Po przejęciu produkcji przez Mesko proces cynkowania był wykonywany galwanicznie i tabliczka była nitowana 2 dwóch miejscach. W późniejszym etapie produkcji porzucono pomysł blachy stalowej i rozpoczęto wyrób z wykorzystaniem blachy aluminiowej (przez krótki czas naprzemiennie stosowanej z poprzednią wersją stalową), co również spowodowało zmianę profilu dolnego zakończenia klapy. Dodatkowo pierwsze wersje tych opraw, ze względu na duży rozmiar statecznika 400W miały oprawkę mocowaną w przedniej części odbłyśnika - obrócenie o 180° względem wariantu szeroko znanego. Niektóre z opraw posiadały osłonę przeciwolśnieniową (raster) pierwotnie wykonaną ze stali, później z tworzywa sztucznego, która w dalszej produkcji również przestała być montowana. Początkowo w konstrukcji stosowano oprawki w obudowie stalowej, które po wprowadzeniu do produkcji oprawek ceramicznych były montowane z nimi naprzemiennie, w zależności od tego, które były dostępne. Sposób montażu oprawy do wysięgnika (⌀ 48) odbywa się przy użyciu dwóch śrub umieszczonych w nagwintowanych otworach odlewu (w starych wersjach używano 3 śrub, gdzie dwie utrzymywały obejmę pod klapą).

Mniej ważne modyfikacje konstrukcyjne to m. in. zmiana kształtu zakończenia górnej obudowy, zmiana uchwytu mocującego dolną klapę z zawiasu na hak, zmiana modelu odlewu, zmiana tabliczki znamionowej z nitowanej na wytłaczaną.

Wytrzymałość i próba czasu:

Ze względu na zastosowane materiały i konstrukcję, oprawy na przestrzeni lat ulegały efektownej degradacji - w przypadku opraw stalowych niejednokrotnie dochodziło do przeżarcia przez rozległą korozję części korpusu na wylot. Z kolei w wersjach z aluminium fabrycznie srebrna powłoka blachy potrafiła stać się całkowicie czarna, co ujmowało sprawności iluminacyjnej konstrukcji. Efekt ten postępował szybciej w miejscach znacznie ruchliwych, ze względu na ilość spalin w powietrzu. Wciąż eksploatowanych opraw ORZ-6 jest wyraźnie mniej niż ORZ-7, co bierze się m. in. ze względu na ich stosunkowo dużą moc.

Wśród pasjonatów:

Łyżka/Łyszunia - żargonowa nazwa oprawy w towarzystwie pasjonatów i konserwatorów oświetlenia.

Wersja z odwróconą o 180° oprawką umownie określana jest jako ORZ-6oo (oo - odwrócona oprawka)

Zdanie miłośników oświetlenia na temat tych opraw jest wyraźnie podzielone - jedni je uwielbiają za ikoniczny wygląd, drudzy nienawidzą za zły stan techniczny po latach, a jeszcze inni mają mieszane uczucia - co pasjonat, to odmienne zdanie.